Αετός και Κακός

Μου έκανε εντύπωση κάποτε, μια φράση που ακούω κάπου-κάπου στην αυλή του σχολείου, καθώς παίζουν τα μικρά. «Εγώ είμαι αετός και κακός.» Είναι μέρος των παιχνιδιών τους. Καλά, τα παιδιά παίζουν πολλά παιχνίδια, και λένε πολλά πράγματα. Αλλά αυτή η φράση μου έκανε εντύπωση, γιατί δείχνει ένα ιδανικό—αυτό που θα ήθελε να γίνει το παιδί.

Ο αετός είναι αρπακτικό πουλί. Ζει απομονωμένος από τον υπόλοιπο κόσμο, με την οικογένειά του—δεν ζει σε ομάδες. Αρπάζει και σκοτώνει άλλα ζώα για το φαγητό του. Θεωρείται άρχοντας των πουλιών, γιατί είναι μεγαλύτερος και πιο σκληρός από τους άλλους. Λοιπόν, εάν εφαρμόζουμε αυτό το μοντέλο στην ανθρώπινη κοινωνία, και φανταζόμαστε ένας τύπος ανθρώπου που είναι σαν τον αετό, που ζει μόνος του ή με μερικούς άλλους, που δεν ενδιαφέρεται για κανέναν εκτός από τον εαυτό του, και που αρπάζει ο, τι θέλει από τους άλλους. Δεν είναι η εικόνα μιας κοινωνίας, αλλά η εικόνα ενός χάους, όπου ο καθένας ζει μέσα σε πόλεμο με όλους τους άλλους.
Εάν ακολουθείς αυτό το μοντέλο, θα ζεις σε μοναξιά, γιατί θα μισείς όλους τους άλλους. Θα προκαλείς πόνο, και θα υποφέρεις πόνους. Είναι πολύ πιθανόν, ότι δεν θα επιβιώσεις, γιατί κάθε μέρα θα μπορεί να συναντήσεις έναν αετό, που είναι μεγαλύτερος και χειρότερος από σένα. Και πάντα θα φοβάσαι—θα φοβάσαι να δείχνεις στους άλλους, τις πλευρές του χαρακτήρα σου που δεν είναι εγωιστικές, βίαιες, και καταστροφικές. Είναι, όμως, ένας τρόπος ζωής. Μου θυμίζει κάτι που διάβασα στο βιβλίο Το Σπίτι των Νεκρών, του Φιόντορ Ντοστογιεύσκι. Το βιβλίο περιγράφει τις εμπειρίες του στις φυλακές της Ρωσίας, στον δέκατο ένατο αιώνα. Οι καταδικασμένοι ονόμαζαν τον αγαπημένο διοικητή τους «αετός και φίλος.» Τον ονόμαζαν έτσι, όχι αφού έκανε κάτι για να αλλάζει την μιζέρια στην οποία βρισκόταν, αλλά αφού συμπεριφερόταν με φιλικό τρόπο σε αυτούς. Αυτός ήταν ο ιδανικός τους άντρας.
Ένα παιδί ακούει πολλές συμβουλές. Ακούει τα άλλα παιδιά στην αυλή, που το διδάσκουν παιχνίδια και τρόπους. Ακούει και τους δασκάλους του σχολείου, που το διδάσκουν άλλα πράγματα—γραμματική και μαθηματικά, ιστορία (τη δική τους ιστορία) και επιστήμη. Στο σχολείο μαθαίνει και άλλους, πιο «πολιτισμένους,» τρόπους. Ποιες συμβουλές θα διαλέξει να παρακολουθήσει? Βέβαια, θα παρακολουθήσει αυτές τις συμβουλές που φαίνονται να περιγράφουν καλύτερα τον κόσμο όπου ζει, και που το βοηθούν να γίνει πετυχημένο, μέσα σε αυτόν τον κόσμο.
Νιώθω παγιδευμένη ανάμεσα σε δυο είδη γλώσσας, τη γλώσσα του δρόμου και της αυλής του σχολείου που είναι κυνική και σκληρή, και η γλώσσα του σχολείου, των ειδήσεων, και των επίσημων ομιλιών των στελεχών της κυβέρνησης, που είναι πιο αισιόδοξη, αλλά που, μερικές φορές, φαίνεται να έχει χάσει επαφή με την πραγματικότητα. Αντανακλούν δυο αντίθετες όψεις στον κόσμο, και δεν υπάρχει κοινό σημείο, γιατί η μια γλώσσα αρνείται την άλλη. Σε μια κοινωνία όπου οι ίδιοι άνθρωποι μιλάνε και τις δυο γλώσσες, θα έπρεπε να υπάρχει πιο πολύ συζήτηση και ανάλυση, της μιας γλώσσας από την άλλη γλώσσα.


© Μαργαρίτα Γουέσσελινγκ, 01-05-07